drs. L.W. Verhoef
registeraccountant
Kersengaard 13
3962 JR Wijk bij Duurstede
Wijk bij Duurstede, 20 januari 2009
De gemeenteraad van
gemeente Gemert-Bakel
Postbus 10000
5420 DA Gemert
Betreft:
Jaarrekening 2007 van gemeente Gemert-Bakel
Geachte Raad,
Voor u als gemeenteraad is de
jaarrekening van uw gemeente een belangrijk document: hiermee legt
het college van burgemeester en wethouders rekening en verantwoording
aan u af over het gevoerde (financiële) beheer en verder is de
jaarrekening voor u een belangrijk toetsingsmiddel voor de
betrouwbaarheid van de begrotingen. Op basis van deze jaarrekeningen
en begrotingen beslist u over de hoogte van de gemeentelijke
belastingen en over het wel of niet doorgaan van belangrijke
activiteiten. Ook voor de (geïnteresseerde) burgers is de
jaarrekening een belangrijk document: d.m.v. de jaarrekening legt het
gemeentebestuur al dan niet met uw instemming aan de burgers rekening
en verantwoording af over de besteding van de belastinggelden en het
gevoerde (financiële) beheer. Het is dus erg belangrijk dat de
jaarrekening en de begroting betrouwbaar zijn.
Ik doe al enige jaren onderzoek
naar jaarrekeningen van gemeenten en provincies. Mijn conclusie is
dat de jaarrekeningen van veel gemeenten en provincies onbetrouwbaar
en dus misleidend zijn. Ondanks de goedkeurende
accountantsverklaringen daarbij die het tegendeel beweren.
Veelal geldt dat voor de
presentatie van de baten en de lasten en het saldo daarvan. Het geldt
veelal ook voor de presentatie van de financiële positie.
Het geldt ook voor de
jaarrekening 2007 van gemeente Gemert-Bakel.
De rekening van baten en lasten
over 2007 sluit met een nadelig saldo van opbrengsten en kosten van €
1,0 miljoen. In werkelijkheid hield de gemeente € 1,9 miljoen over.
Er wordt dus € 2,9 miljoen verzwegen.
Bovenstaande cijfers krijgen
reliëf als men bedenkt dat de opbrengst van de
Onroerendezaakbelasting in 2007 een bedrag was van € 2,9 miljoen.
Die was dus voor ten minste de helft onnodig.
Het werkelijke saldo van de
baten en de lasten laat zich afleiden uit de toename of afname van
het eigen vermogen. Volgens de balans bedraagt het eigen vermogen per
31.12.2007 € 31,6 miljoen en per 31.12.2006 € 29,7 miljoen. Er is
dus sprake van een toename van het eigen vermogen in 2007 van € 1,9
miljoen. Dit is dus het werkelijke saldo van de baten en de lasten,
d.w.z. een voordelig saldo van baten en lasten van € 1,9 miljoen.
Ook de weergave van de
financiële positie is verre van juist. In de balans bijvoorbeeld
zijn de vaste activa te laag weergegeven, onder de verplichtingen
komen bedragen voor die in het geheel geen verplichtingen zijn, en
anderzijds ontbreken wèl bestaande verplichtingen. Het betekent ook
dat de hiermee samenhangende kosten (zoals afschrijvingskosten,
personeelskosten, verschillende onderhoudskosten) verkeerd in de
rekening zijn opgenomen.
Aan de jaarrekening zelf is dus
wèl te ontlenen dat het saldo van de baten en de lasten niet
het gesuggereerde bedrag van € 1,0 miljoen is, maar stelt niet in
staat te zien wat dan het saldo van de baten en de lasten wèl is.
Dat betekent dat de jaarrekening alleen maar bruikbaar is in de
openhaard.
In de jaarrekening en het
jaarverslag 2007 komt ook heel veel onzin voor, bijvoorbeeld waar het
gaat over reserves, over voorzieningen, over een "resultaat voor
bestemming" en een "resultaat na bestemming" (er is
maar één resultaat en dat is het resultaat, i.c. het saldo van de
baten en de lasten), over zoiets als een "programmarekening"
(zoiets heet in gangbaar Nederlands een rekening van baten en lasten
of een winst-en-verliesrekening), over paragrafen die geen paragrafen
zijn, over zoiets als "weerstandsvermogen" en
"weerstandscapaciteit" met zelfs een berekening van de
nonsens, over zoiets als "arbeidskostengerelateerde
verplichtingen", over rechtmatigheid, over treasury, over zoiets
als "investeringen met een economisch nut" en
"investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk
nut", over iets als "SMART", en een onzinnige bijlage
over iets als "SISA". Dit soort onzin zet alleen maar de
lezer op het verkeerde been en leidt af van waar het werkelijk over
zou moeten gaan.
Overigens adviseer ik u sterk
tot het opheffen van alle reserves, deze samen te voegen tot één
Algemene reserve, en alle baten en alle lasten op te nemen in waar ze
thuishoren, namelijk in de begroting respectievelijk in de rekening
van baten en lasten. Dat zal het inzicht in waar het echt over moet
gaan, aanmerkelijk verbeteren.
U leest er heel veel meer over
op de website www.leoverhoef.nl,
te beginnen met: "Boekhoudfraude bij gemeenten en provincies
schering en inslag". Op de website treft u mijn bevindingen over
de jaarrekeningen van Gemert-Bakel aan in de lijst "Uw gemeente
en provincie".
Volgens BBV artikel 3 moeten de
jaarstukken met name voor gemeenteraadsleden goed te begrijpen zijn.
U kunt het beste zelf beoordelen of aan deze eis is voldaan. Volgens
uw accountant heeft u hem gezegd dat u het allemaal prima begrijpt.
Hoe kan hij anders beweren dat u de jaarrekening goed begrijpt?
Graag was ik u van dienst.
Met vriendelijke groet en
hoogachting,
L.W. Verhoef